Σήμερα στην Κωνσταντινούπολη έχουν απομείνει περίπου 2.500 Ρωμιοί. Σημαντικό ποσοστό του αριθμού αυτού είναι νέοι. Ένα ζήτημα που με απασχολεί έντονα είναι τί θέλουν να κάνουν αυτοί οι νέοι μετά το πέρας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσής.Θέλουν να μείνουν στην Πόλη ή μήπως να πάνε στην Ελλάδα ή σε κάποια άλλη χώρα του εξωτερικού; Επισκέφτηκα το Ζωγράφειο λύκειο και μίλησα με τους τελειόφοιτους, το δάσκαλο τους κ. Αντώνη Παριζιάνο, καθώς και τον διευθυντή τους κ. Γιάννη Δεμιρτζόγλου, που από το 1989 βρίσκεται στο τιμόνι του ιστορικού σχολείου.
Το Ζωγράφειο, είναι ένα από τα εφτά ρωμαίικα σχολεία που λειτουργούν σήμερα στην Πόλη κι ένα από τα τρία που παρέχουν δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα άλλα δύο είναι το Ζάππειο και η Μεγάλη του Γένους Σχολή. Η ιστορία του ανάγεται περί την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα, με τους πρώτους απόφοιτους το 1899. Συνολικά στα ομογενειακά σχολεία, υπάρχουν φέτος 220 μαθητές από το νήπιο ως το λύκειο, ενώ ο αριθμός αυτός ανερχόταν στους 1080 το 1973 και στους 2280 το 1923.
>> Διαβάστε Ακόμα: Μάθετε πως μπορείτε να διεκδικήσετε την περιουσία σας στην Kωνσταντινουπόλη
Σήμερα στο Ζωγράφειο, φοιτούν 51 παιδιά, ανάμεσα τους 8 τελειόφοιτοι. Ο Γιώργος, η Δανάη, η Ιωσηφίνα, η Στέλλα, ο Ανέστης, η Νατάσσα, ο Βασίλης και η Σάντρα. Η τάξη αυτή είναι ιδιαίτερα χαρισματική και ποικιλόμορφη, μια χαρακτηριστική μικρογραφία που συνιστά το μωσαϊκό ολόκληρης της Κωνσταντινούπολης. Ανάμεσα τους, βρίσκονται ελληνικής καταγωγής Ρωμιοί, Αντιοχείς ή Αντακυανοί και Ελλαδίτες που τους δόθηκε το δικαίωμα φοίτησης λόγω των γονιών τους, που βρέθηκαν στην Πόλη για υπηρεσιακούς λόγους.
Καθίσαμε στη βιβλιοθήκη να μιλήσουμε και μου έκανε εντύπωση το πόσο καλά ελληνικά μιλούσαν τα παιδιά. Σε αυτό συμβάλλουν τόσο η οικογένεια όσο και οι εξωσχολικές δραστηριότητες, εξήγησαν αργότερα ο δάσκαλος κι ο διευθυντής τους.
-«Τι είναι αυτό που θέλετε να κάνετε όταν τελειώσετε το σχολείο; Σκέφτεστε να μείνετε ή να φύγετε;», τους ρώτησα. Τα παιδιά θέλουν να μείνουν στην Πόλη και να συνεχίσουν τις σπουδές τους εκεί.
-«Η ομογένεια έχει ανάγκη τους νέους», είπε ο Γιώργος, ο οποίος αν δεν τα καταφέρει στην Πόλη, θα πάει στην Ελλάδα στη σχολή εμποροπλοιάρχων. «Όσο περνάνε τα χρόνια λιγοστεύουμε, εμείς θέλουμε να μείνουμε», συνέχισε.
Η Στέλλα, θέλει να γίνει μεταφράστρια και για το λόγο αυτό σκέφτεται να περάσει λίγα χρόνια στην Ελλάδα, ώστε να βελτιώσει τα ελληνικά της και να μπορεί να κάνει μεταφράσεις σε τρεις γλώσσες. Ελληνικά-Τουρκικά και Αγγλικά. Οι γονείς της θέλουν να μείνει, αλλά δε θα φέρουν αντίρρηση αν πάει στην Ελλάδα να σπουδάσει, γιατί η θρησκεία είναι ίδια. Η Ιωσηφίνα, αγαπάει πολύ τα παιδιά και θέλει να γίνει νηπιαγωγός στην Πόλη, καθώς δε σκέφτεται να φύγει. Η Δανάη, έκανε λόγο για το πόσο δύσκολο είναι να εισαχθεί κάποιος στα τουρκικά Πανεπιστήμια. Θέλει όμως πολύ να μείνει. Ίσως, αν δεν πετύχει σε κάποιο Πανεπιστήμιο εκεί, να πάει στην Αθήνα. Θέλει να σπουδάσει μηχανικός περιβάλλοντος και να κάνει μεταπτυχιακό στα ναυτιλιακά, για να ακολουθήσει τη δουλειά του πατέρα της.
Ο Ανέστης, ο Βασίλης και η Νατάσσα, βρέθηκαν στην Κωνσταντινούπολη σχετικά πρόσφατα, λόγω της δουλειάς των γωνιών τους. Δε σκέφτονται να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε κάποιο Πανεπιστήμιο στην Τουρκία, καθώς δε γνωρίζουν τη γλώσσα. Δεν αποκλείουν όμως το γεγονός να γυρίσουν στο μέλλον. -«Αν έχω γίνει δάσκαλος, ίσως να έρθω στην Πόλη ως μετακλητός», είπε ο Βασίλης.
Τα παιδιά, παρά το νεαρό της ηλικίας τους, μίλησαν με υπευθυνότητα και σοβαρότητα για τα προβλήματα στην ομογενειακή εκπαίδευση κι εξέφρασαν το φόβο τους το Ζωγράφειο να κλείσει στο μέλλον, κάτι που φυσικά απεύχονται.
-«Το σχολείο μας θα γίνει μουσείο», είπε μεταξύ αστείου και σοβαρού η Δανάη.
-«Οι μουσουλμάνοι της Θράκης, είναι πολλοί κι ολοένα αυξάνονται. Εμείς έχουμε το πρόβλημα, που έχουμε μείνει λίγοι» είπε ο Γιώργος.
Για τις ισορροπίες μέσα στην τάξη, «τα παιδιά έχουν πολύ καλή σχέση μεταξύ τους», είπε ο δάσκαλος τους κ. Παριζιάνος. «Είναι πολύ σημαντικό που βρίσκονται αυτές οι διαφορετικές προσωπικότητες μέσα στην ίδια τάξη, γιατί ο ένας κερδίζει από τον άλλο», συνέχισε. Με τον κ. Παριζιάνο, μιλήσαμε ακόμα για το γεγονός ότι τα παιδιά θέλουν να μείνουν στην Πόλη. «Η διαρροή, έχει μειωθεί αισθητά. Σε αυτό βέβαια ωφέλησε και η οικονομική κρίση που πλήττει αυτή την περίοδο την Ελλάδα.»
Στο τέλος της επίσκεψης μου στο Ζωγράφειο συνάντησα τον φιλόξενο διευθυντή, κ. Γιάννη Δεμιρτζόγλου: «Το μόνο που εγώ θέλω, είναι να συνεχίσει να υπάρχει ο πυρήνας που λέγεται ομογένεια. Με τη συρρίκνωση αυτής, δεν έχασε μόνο η Ρωμιοσύνη αλλά και η Τουρκία. Μακάρι τα παιδιά αυτά να γίνουν οι καλύτεροι, οι εκλεκτοί και να αναλάβουν στο μέλλον ηγετικούς ρόλους».
-«Για το μέλλον του Ζωγραφείου, τι πιστεύετε;», τον ρώτησα.
-«Μακάρι, τόσο το σχολείο μας, όσο και τα άλλα ομογενειακά ιδρύματα να μην κλείσουν ποτέ και να συνεχίσουν να μεταλαμπαδεύουν γνώσεις στους νέους. Το Ζωγράφειο δε θα γίνει μουσείο, θα γίνει ένα σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο», είπε κλείνοντας.
Οι εξελίξεις στην Πόλη είναι ραγδαίες και δε μένει παρά να δούμε τι μέλει γενέσθαι στην ομογενειακή παιδεία. Οι απαισιόδοξοι κάνουν λόγο για απομάκρυνση κάθε ελληνικού στοιχείου από τα ρωμαίικα σχολεία, κάτι που θα αντιπαλέψουν όσοι μάχονται για την αναγέννηση της ομογένειας σε όλους τους τομείς.
Πηγη: thewaltzofutopia.wordpress.com
