Αττάλεια : “Τερμησσός, η φωλιά των αετών…”

563

του Κωνσταντίνου Ν. Θώδη, συγγραφέα – σύγχρονου ιστορικού ερευνητή

Η αρχαία πόλη της Τερμησσού τοποθετείται νοτιοανατολικά της ιστορικής περιοχής της Πισιδίας στο έδαφος της Μικράς Ασίας.Η πόλη δρύθηκε από μια φυλή Σολύμων,για την οποία τίποτα δεν είναι γνωστό σχετικά με την ιστορία της πόλης πριν από την άφιξη των Λυκίων,στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.Χ.Οι ιστορικοί αναφέρουν,ότι η πόλη βρισκόταν σε  καλή τοποθεσία,ενώ το κλίμα και οι υποδομές επέτρεπαν την αρμονική διαμονή των κατοίκων της.Αυτό ήταν ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την εποχή αυτή και είναι βέβαιο,ότι η ζωή στην πόλη ήταν μια πολυτέλεια,ενώ είναι κρίμα που δεν αναστυλώθηκε τα επόμενα χρόνια,ώστε να διατηρηθεί σχεδόν αυτούσια ως τις μέρες μας.Ο Στράβων,αναφερόμενος στον Αρτεμίδωρο τον Εφέσιο,απαριθμεί την Τερμησσό στον κατάλογο των πόλεων της Πισιδίας.Αυτή η τοποθεσία,κατά τον Ηρόδοτο,ονομαζόταν Μιλυάς,πριν από την άφιξη εκεί των Λυκίων.Συγκεκριμένα,η περιοχή ανάμεσα στη Λυκία,την Παμφυλία και τη Φρυγία και μεταξύ των πόλεων Τερμησσού και Σαγαλασσού στα χρόνια των Σελευκιδών.Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών ονομάζοντο Μιλύαι.Η πόλη ήταν χτισμένη σε υψόμετρο 1050μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και σε απόσταση 30 χλμ. βόρειοδυτικά της Αττάλειας.

pisidia

Για την πόλη έχει γίνει αναφορά  το 333 π.Χ. και στο γεγονός ότι ήταν περιτριγυρισμένο από τον Μέγα Αλέξανδρο,ο οποίος όμως δεν μπορούσε να κυριεύσει. Ο Αλέξανδρος συνέκρινε την Τερμησσό με απόρθητη φωλιά  αετού.Η πόλη τοποθετούνταν σε ένα φυσικό ορεινό πέρασμα μεταξύ Φρυγίας και της Παμφυλίας,που περιβάλλεται από όλες τις πλευρές από φυσικά εμπόδια, και ως εκ τούτου, ακόμη και μια μικρή δύναμη άμυνας εντός της πόλης θα μπορούσε να την κρατήσει σχεδόν επ’αόριστον ανέπαφη.

Ο Αλέξανδρος αν και είχε ξοδέψει πολλή προσπάθεια και ενέργεια εκεί,δεν πέτυχε τίποτα και,έχοντας περάσει προς τα βόρεια, εξαπέλυσε όλο την οργή του στην πόλη Σαγαλασσό.Σύμφωνα με το Στράβωνα,οι κάτοικοι της πόλης αυτοαποκαλούνταν Σόλυμοι και ήταν Πισιδείς.Αυτή η ονομασία προήλθε από τον ανατολικό θεό Σολυμαίο,ο οποίος στη συνέχεια συνδέθηκε με τον Δία (λατρεία Σολυμαίου Διός).

Ο ιστορικός Διόδωρος,λεπτομερώς,έγραψε ένα πολύ σημαντικό γεγονός,που συνέβη εδώ.Το 319 π.Χ. μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου,ένας από τους στρατηγούς του,ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος (382-301π.Χ.) ανακήρυξε τον εαυτό του ηγεμόνα της Μικράς Ασίας και αποφάσισε να ανταγωνιστεί ενάντια στο Μακεδόνα στρατηγό Αλκέτα – αδελφού του Περδίκκα – που είχαν υποστηρίξει οι κάτοικοι της Πισιδίας.Ο στρατός του ήταν 40.000 πεζικό,7.000 ιππικό, ενώ περιελάμβανε και αρκετούς πολεμικούς ελέφαντες. Ο ελέφαντας στη μάχη τότε, ήταν όπως στην εποχή μας μια πυρηνική κεφαλή.Ο Αλκέτας και οι σύντροφοι του δεν μπορούσε να νικήσουν ένα τέτοιο ισχυρό εχθρό και αναζήτησαν καταφύγιο στην Τερμησσό.

Οι Τερμησσείς του έδωσαν τον λόγο τους ότι θα τον βοηθήσουν.Ο Αντίγονος ήρθε στην πόλη,πήγε στο στρατόπεδο και ζήτησε την έκδοση του ανταγωνιστή του.Οι πρεσβύτεροι της πόλης αποφάσισαν να εκδώσουν τον ξένο, για να μην φέρει σε μπελάδες την πόλη,αλλά οι νεαροί  πολεμιστές βρέθηκαν στην αντιπολίτευση,κάνοντας έκκληση για την τιμή και την αξιοπρέπεια.Ζητούσαν,ο λόγος που έδωσαν στον Αλκέτα να σταθεί τελικά ο πλέον ισχυρός.Σε γενικές γραμμές αυτό δεν ήταν μια  συνηθισμένη τακτική σε αυτή την περιοχή εκείνη την εποχή.Ο άνθρωπος εδώ και σε αυτές τις καταστάσεις γνωρίζε ότι ο ίδιος είναι ο ιδιοκτήτης του λόγου του και όχι το αντίστροφο.Θέλω – δίνω,θέλω  – επιστρέφω.

Οι πρεσβύτεροι έκαναν ακριβώς αυτό,στέλνοντας απεσταλμένους στον Αντίγονο με την είδηση,ότι θα  εκδώσουν τον Αλκέτα.Επιπλέον,ανέπτυξαν ένα μυστικό σχέδιο για την παράδοση που να μην έδινε στόχο στην αντιπολίτευση,Όμως,το σχέδιο έγινε γνωστό και ο Αντίγονος απείλησε με  επίθεση την πόλη,ενώ οι νέοι πολεμιστές της έσπευσαν να πολεμήσουν.Ο Αλκέτας έμεινε χωρίς προστασία,προσπάθησαν να τον εκμεταλλευτούν,αλλά αυτός επέλεξε να αυτοκτονήσει.Το σώμα του αφαίρεσαν  κρυφά και το μετέφεραν στον Αντίγονο.Ο Αντίγονος για τρεις ημέρες εξέθεσε σε κοινή θέα το κακοποιημένο πτώμα,  ρίχνοντάς το τελικά στα άγρια θηρία,δεξιά και αριστερά, για να νιώσουν ικανοποιημένοι.Επιστρέφοντας από τη μάχη, οι νεαροί Τερμησσείς πολεμιστές έμαθαν γι αυτή τη μακάβρια  ιστορία, βρήκε το βεβηλωμένο πτώμα  του Αλκέτα  και το έθαψαν,προσδίδοντάς του  όλες τις στρατιωτικές τιμές ,ενώ  οικοδόμησαν και ένα μνημείο προς τιμήν του.Αυτό το γεγονός απέδειξε το χάσμα των γενεών και,ότι στην ιστορία με διαφορετικούς τρόπους μπορεί να εκφραστούν εκπρόσωποι του ίδιου γένους.

Η Τερμησσός δεν ήταν παραθαλλάσια πόλη με λιμένα,αλλά η κυριότητα της και η δραστηριότητά της εκτεινόταν ως τις ακτές της Κιλικίας.Κατά το 2ο αιώνα π.Χ.η Τερμησσός για κάποιο άγνωστο λόγο,πήρε μέρος σε πόλεμο κατά της Λυκικής ένωσης,ο οποίος, όμως,τελικά δεν την έβλαψε.Το 189 π.Χ. οι Τερμησσείς κατέλαβαν την πόλη Ίσινδα,μέλος της Ένωσης.Αργότερα,η πόλη ήταν σε συμμαχία με τον βασιλιά της Περγάμου και το έτος 71 μ.Χ.,η ανεξαρτησία της ήταν εγγυημένη από τη Γερουσία της Ρώμης.Το έτος 243 μ.Χ. την Τερμησσό έπληξε ισχυρός σεισμός,ο οποίος σχεδόν κατέστρεψε το υδραγωγείο,η πόλη έμεινε χωρίς νερό και τελικά εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους της.

Αγορά

Τα κύρια δημόσια κτίρια της πόλης βρίσκονταν σε διαφορετικά επιπεδα κοντά στο εσωτερικό των προστατευτικών τειχών της πόλης.Το πιο ενδιαφέρον από αυτά ήταν η αγορά,η οποία έχει μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική.Ο πρώτος όροφος της αγοράς στηριζόταν σε ογκόλιθους.Στα βορειοδυτικά τοποθετούνταν πέντε εντυπωσιακές υπόγειες δεξαμενές για αποθήκευση νερού.Οι οπές των δεξαμενών είχαν βάθος περίπου 10 μέτρα, και το συνολικό ποσό μόνο κατά προσέγγιση μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι χωρούσαν,στην ελάχιστη τιμή ήταν 80-100 τόνοι νερού.Οι δεξαμενές είχαν επένδυση από ασβεστόλιθο και είχαν σχήμα σταυρού στην κορυφογραμμή τους.Η αγορά περιβαλόταν από τρεις πλευρές με κίονες. Η κιονοστοιχία χτίστηκε ως δώρο προς την πόλη από το βασιλιά Άτταλο Β’ (150-138 π.Χ.).Σήμερα η αγορά έχει καταστραφεί, καθώς και οι κιονοστοιχίες,κάτι που είναι κατανοητό,αφού την πόλη έπληξε ισχυρός σεισμός…

Περισσότερα…

http://ktdrus.gr/panorama/index.files/Termissos.html